Syrische statushouders op weg in NederlandDe ontwikkeling van hun positie en leefsituatie

Percentage rokers onveranderd hoog en alcoholgebruik onveranderd laag

In 2019 rookt 63% van de Syrische mannen en 27% van de Syrische vrouwen wel eens, en die percentages zijn nauwelijks veranderd sinds 2017 (zie figuur 1). Veel meer Syrische mannen dan Syrische vrouwen roken, maar ook onder vrouwelijke Syriërs is het aandeel dat wel eens rookt hoger dan onder vrouwen in de algemene bevolking van Nederland (18% in 2018) (CBS 2020).

Het grote verschil tussen Syrische mannen en vrouwen in het percentage rokers verklaart ook de relatief lage percentages rokers bij de nareizigers en bij degenen die in 2016 zijn aangekomen. In deze subgroepen is namelijk het aandeel vrouwen relatief groot.

In 2019 gebruikt 29% van de mannen en 12% van de vrouwen wel eens alcohol. Ook die percentages waren in 2017 vrijwel hetzelfde.

Bij Syrische tieners sterke toename van percentage rokers

Alleen in de leeftijdsgroep 15-24 jaar steeg het percentage rokers tussen 2017 en 2019: van 41% naar 53%. Die toename wordt volledig verklaard door een sterke stijging van het percentage rokers onder Syrische tieners. Onder Syriërs die 15-19 jaar oud waren in 2017 steeg het percentage rokers van 31% naar 48% in 2019. Dat percentage is aanzienlijk hoger dan onder jongeren in de algemene bevolking van Nederland, waar 16% van de 16-20-jarigen wel eens rookt (CBS 2020).

Toename van overgewicht

In 2017 had 49% van de Syriërs (matig of ernstig) overgewicht en twee jaar later is dat percentage toegenomen tot 54% (figuur 2). Overgewicht komt evenveel voor bij de Syrische vrouwen als bij de Syrische mannen. Net als in de algemene bevolking van Nederland neemt overgewicht sterk toe met de leeftijd, maar in alle leeftijdsgroepen zijn de percentages Syriërs met overgewicht hoger dan in de algemene bevolking. Het percentage Syriërs met overgewicht varieerde in 2019 van 27% bij de 15-24-jarigen tot 77% in de leeftijdsgroep 45-plus. In de algemene bevolking van Nederland is het percentage mensen met overgewicht 16% in de leeftijdsgroep 16-20 jaar en 59% in de leeftijdsgroep 50-55 jaar (CBS 2020).

Twee derde van de Syriërs sport minstens eens per week

In 2019 sport 66% van de Syriërs een of meer keer per week (zie tabel 1). Het aandeel Syriërs dat wekelijks sport is groter bij de mannen dan bij de vrouwen (68% versus 60%). Ook is het aandeel jonge Syriërs dat sport groter dan bij Syriërs van middelbare leeftijd (72% bij de 15-24-jarigen versus 39% bij de Syriërs van 45 jaar en ouder). Anders dan bij de Syriërs zijn er in de algemene bevolking van Nederland nauwelijks verschillen in wekelijks sporten tussen mannen en vrouwen. Wel zien we in de algemene bevolking ook verschillen tussen leeftijdsgroepen: 63% wekelijkse sporters in de leeftijdsgroep 20-34 jaar versus 45% wekelijkse sporters in de leeftijdsgroep 55-64 jaar (RIVM 2020a).

Syriërs sporten vaker alleen dan in clubverband

Van de Syriërs die wekelijks sporten, sport 62% alleen, met percentages boven de 70% voor vrouwen en voor 45-plussers. Een minderheid sport als lid van een sportvereniging of sportclub (24%) of bij een fitnesscentrum of andere commerciële sportaanbieder (10%). Slechts 3% sport via het sociaal-cultureel werk, sportbuurtwerk of welzijnswerk (zie tabel 1). Van de wekelijkse sporters in de algemene bevolking van Nederland had in 2018 73% van de 18-64-jarigen een lidmaatschap bij een sportvereniging en/of een abonnement bij een sportaanbieder. De kosten van lidmaatschap of een abonnement verklaren mogelijk (deels) dat het aandeel wekelijks sportende Syriërs dat in clubverband of bij een sportaanbieder sport maar ongeveer half zo groot is als dat in de algemene bevolking (RIVM 2020b).

Net als bij de Syriërs is in de algemene bevolking het percentage dat sport via het sociaal-cultureel werk, sportbuurtwerk of welzijnswerk laag, namelijk 1% van de bevolking van Nederland van 6 jaar en ouder (Tiessen-Raaphorst en Van den Broek 2016).

Ongunstiger leefstijlpatroon bij Syriërs met maximaal basisonderwijs

Als we naar de verschillende aspecten van leefstijl kijken, dan valt op dat Syriërs die maximaal basisonderwijs hebben afgerond een ongunstiger leefstijlpatroon hebben dan de hogere opleidingsgroepen. Net als in de laagste opleidingscategorie in de algemene bevolking zijn er onder de Syriërs in de groep met maximaal basisonderwijs relatief veel rokers, veel mensen met overgewicht en relatief weinig wekelijkse sporters. Ook hebben Syriërs die maximaal basisonderwijs hebben afgerond een slechtere gezondheid dan de hogeropgeleiden (zie kaart Gezondheid en zorggebruik).

De veranderingen in leefstijl tussen 2017 en 2019 laten geen opvallende verschillen zien naar opleiding, behalve dat het percentage rokers toeneemt bij de Syriërs met maximaal basis- of lager middelbaar onderwijs, terwijl dat niet het geval is bij de Syriërs met een hoger opleidingsniveau.