Sociale veiligheid

Lonneke van Noije

De daling van de criminaliteit sinds de eeuwwisseling, zet ook in 2017 door. Dit geldt zowel voor registraties door de politie als voor rapportages door burgers. Ook denken minder mensen dat de criminaliteit toeneemt of een groot probleem is en dalen de gevoelens van onveiligheid.

Ondervonden en geregistreerde criminaliteit

Zowel de door burgers ondervonden als de door politie geregistreerde criminaliteit is in het afgelopen decennium gedaald. Het aandeel slachtoffers daalde in dezelfde periode, van 21% in 2008 naar 15% in 2017. Jongeren, hogeropgeleiden en niet-westerse migranten worden relatief vaak slachtoffer. Een steeds kleiner aandeel Nederlanders vindt dat de criminaliteit toeneemt of een groot probleem is (55% in 2018) en ook steeds minder mensen voelen zich weleens onveilig (34% in 2017).

Politie

De politie wist in 2017 de meeste landelijke doelstellingen te realiseren. Ook is de daling van het ophelderingspercentage tot stilstand gekomen. Ongeveer een derde van de Nederlanders was in 2017 tevreden over het functioneren van de politie, een langzame stijging ten opzichte van vijf jaar eerder. Jongeren en hogeropgeleiden zijn het vaakst tevreden; mensen van middelbare leeftijd en middelbaar opgeleiden het vaakst ontevreden.

Rechtspraak

In 2018 had 46% van de Nederlanders veel of zeer veel vertrouwen in de rechtspraak, en dit aandeel neemt sinds 2014 licht toe. Onder jongeren, hogeropgeleiden en mannen is het meeste vertrouwen. Met 71% in 2018 is er sinds 2010 een daling van het aandeel mensen dat vindt dat er te licht wordt gestraft. Tegelijkertijd worden er meer, maar kortere gevangenisstraffen opgelegd en minder, maar hogere boetes.

Onveiligheidsgevoelens

Vrouwen en lageropgeleiden hebben de minst gunstige beleving van de veiligheid en van de instanties die hun bescherming moeten bieden. Ouderen voelen zich niet zozeer onveilig, maar zijn wel geneigd kritisch te oordelen over de rechtshandhaving. Tegelijkertijd zijn dit de groepen waaronder naar eigen zeggen de minste slachtoffers vallen.