8 / 15
Personeelsbeleid: wat krijgt prioriteit?
Personeelsbeleid weer hogere prioriteit
In 2013 gaven werkgevers minder prioriteit aan investeringen in scholing, zie de kaart Scholing van werknemers en de kaart Hoe vergroten werkgevers kennis personeel?, arbeidsvoorwaarden en beloning dan in de periode daarvoor. 2015 laat weer een opleving van de investering in het personeelsbeleid zien. Dat komt waarschijnlijk doordat de economie er beter voor stond. Arbeidsomstandigheden en medezeggenschap krijgen in de periode 2003-2015 steeds minder prioriteit, terwijl personeelsplanning (inzet van personeel over taken) in belang toenam.
Beleid specifieke groepen
Beleid dat is gericht op het aannemen van kwetsbare werknemers op de arbeidsmarkt krijgt weinig aandacht van werkgevers. Het aantrekken van mensen met een arbeidsbeperking kreeg in 2015 bij 15% van de werkgevers een (tamelijk) hoge prioriteit, zie de kaart Aannemen mensen met arbeidsbeperking. Aan het aantrekken van mensen met een migratie-achtergrond geeft 9% van de werkgevers prioriteit. Van de bevraagde thema’s krijgt dit de minste aandacht.
Werkgevers vinden beleid voor groepen die al in dienst zijn doorgaans wel belangrijk. Zo geeft 37% van de werkgevers prioriteit aan het ouderenbeleid in de organisatie, zie de kaart Opvattingen over oudere werknemers. Toch hechten werkgevers aan het stimuleren van ‘meer vrouwen aan de top’ wat minder vaak belang (18%).
Aandacht personeelsbeleid verschilt per sector
Sectoren laten grote verschillen zien in de prioritering van het personeelsbeleid. Zo krijgt scholing weinig aandacht in de sectoren industrie en bouwnijverheid, terwijl de sectoren overheid en onderwijs dit hoog prioriteren. Arbeidsomstandigheden krijgen daarentegen veel aandacht in de sectoren industrie en bouwnijverheid en minder dan gemiddeld in de sectoren onderwijs en zorg. In het algemeen geldt: hoe groter de organisatie, hoe meer aandacht voor personeelszaken als scholing, ziekteverzuim, loopbaanontwikkeling en doelgroepenbeleid.
Figuur 1Prioriteit in het personeelsbeleid
| beleid gericht op specifieke groepen | ontwikkeling en welzijn personeel | inzet personeel en beloning | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| oudere werknemers | meer vrouwen op hogere functies | aantrekken arbeidsbeperkten | aantrekken van allochtonen | arbeidsomstandigheden | ziekteverzuim en re-integratie | loopbaanontwikkeling en mobiliteit | medezeggenschap | combineren werk en privé | personeelsplanning | beoordeling van medewerkers | arbeidsvoorwaarden en beloning | werving en selectie | ontslag | |
| totaal | 37,2 | 17,7 | 14,8 | 8,5 | 78,4 | 58,6 | 54,9 | 51,2 | 49,9 | 82,7 | 78,7 | 67 | 36,9 | 13,5 |
| industrie en landbouw | 44,6 | 10,4 | 13,8 | 8 | 85,8 | 59,6 | 45,9 | 49,7 | 42,3 | 79,2 | 70,2 | 64,2 | 34,1 | 10,9 |
| bouwnijverheid | 49,7 | 8,4 | 16,6 | 7,6 | 84,3 | 59 | 62,2 | 42,8 | 42,7 | 84,3 | 71,1 | 71 | 35 | 13,2 |
| handel, horeca, reparatie | 36,6 | 17,2 | 12,3 | 8,1 | 81,3 | 53,5 | 45,4 | 45,4 | 43,2 | 78,9 | 80,6 | 70,7 | 27,2 | 10,4 |
| transport | 50,5 | 8,6 | 11,2 | 7,5 | 81,2 | 67,3 | 44,3 | 42,3 | 44,2 | 82,1 | 72,4 | 68,4 | 46 | 16,6 |
| zakelijke dienstverlening | 25,2 | 24,7 | 12,3 | 8,6 | 76,4 | 53,5 | 58,2 | 43,8 | 61,7 | 83 | 83,8 | 72,4 | 44,4 | 14,7 |
| zorg en welzijn | 33,6 | 17,6 | 23,4 | 12,1 | 70 | 68,1 | 68,8 | 69,2 | 54,3 | 89,4 | 74,3 | 58 | 47,8 | 20,6 |
| overige dienstverlening | 47 | 24,2 | 15,3 | 7,2 | 82,9 | 60,1 | 55,4 | 61,6 | 59,4 | 90,1 | 80 | 68,2 | 37,6 | 13,8 |
| overheid | 56,9 | 15,5 | 46,5 | 11,9 | 75,7 | 72,7 | 81,8 | 68,6 | 62,5 | 79,7 | 88,8 | 68,1 | 54,1 | 17 |
| onderwijs | 39,4 | 20,6 | 12,3 | 5,7 | 66,1 | 65,5 | 67,4 | 66,6 | 49,5 | 84,8 | 86,9 | 51,7 | 33,7 | 10,8 |
Bron:SCP (AVP ‘15/’16)
Deze kaart citeren
Echtelt, P. van, en Voogd-Hamelink, M. de (2017). Personeelsbeleid: wat krijgt prioriteit?. In: Arbeidsmarkt in kaart. Geraadpleegd op [datum vandaag] via https://digitaal.scp.nl/arbeidsmarktinkaart-werkgevers2017/personeelsbeleid-wat-krijgt-prioriteit.
Informatie noten
Kabinet en sociale partners hebben in het sociaal akkoord van 2013 afgesproken dat er extra banen komen voor mensen met een ziekte of handicap. Werkgevers in het bedrijfsleven moeten tot 2026 in totaal 100.000 extra banen realiseren, de overheid 25.000 extra banen. Dit is vastgelegd in de Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten (Wet BQA), die op 1 april 2015 inging. Als blijkt dat het afgesproken aantal banen voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten achterblijft bij de gemaakte afspraken, kan de staatssecretaris van Sociale Zaken besluiten tot een wettelijk quotum. Werkgevers die nog niet voldoende banen hebben gecreëerd, betalen dan een quotumheffing.
Arbeidsmarkt in kaart volgt de sectorindeling van de Standaard Bedrijfsindeling (SBI) van het CBS:
-
Industrie, landbouw en delfstoffen
(bijvoorbeeld fabrikant levensmiddelen, metaalbewerking, akkerbouw, olieraffinaderij) -
Bouwnijverheid
(bijvoorbeeld aannemer in de bouw, wegenbouw, schilder, loodgieter, spoorwegonderhoud) -
Handel (groothandel en detailhandel), horeca en reparatie
(bijvoorbeeld houthandel, supermarkt, restaurant, reparatie auto’s) -
Transport
(bijvoorbeeld vervoer van passagiers of van goederen, verhuizers, post- en pakketbezorging) -
Zakelijke dienstverlening
(bijvoorbeeld accountant, architect, reclamebureau, reisbureau, schoonmaakbedrijf) -
Zorg en welzijn
(bijvoorbeeld ziekenhuizen, verloskundigen, asielzoekerscentra, thuiszorg, kinderopvang) -
Overige dienstverlening (inclusief nutsbedrijven)
(bijvoorbeeld distributie gas, water en licht, afvalinzameling, schouwburg, bibliotheek, kapper) -
Overheid
(bijvoorbeeld gemeenten, ministeries, politie, brandweer, rechtbank) -
Onderwijs
(bijvoorbeeld basis-, middelbaar en hoger onderwijs, bedrijfsopleidingen, autorijschool, muziekschool)
De figuur geeft per thema het aandeel organisaties/vestigingen waarin het thema een ‘zeer hoge’ of ‘tamelijk hoge’ prioriteit heeft. Tot de sector industrie behoren ook sociale werkbedrijven. Deze organisaties hebben tot doel om mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. Dat geeft dus een kleine vertekening van de resultaten voor dit thema. Zonder de sociale werkbedrijven is het percentages in de sector industrie iets lager (12% in plaats van 14% in 2015). Op het (afgeronde) gemiddelde over alle sectoren heeft dit geen invloed.